Fulya Alikoç Giriş Türkiye’de kurulu burjuva cumhuriyet ilk yüzyılını geride bırakıyor. Bu bir asırlık sürecin son 20 yılı ise, kendi içinde yaşadığı tüm dönüşümlerle birlikte tek bir partinin tartışmalı da olsa seçimlerle iktidara geldiği, son beş yılı “Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi”ne geçişle birlikte büyük oranda işlevsizleştirilmiş olmakla birlikte biçimsel olarak parlamenter bir sisteme dayanarak hükümet ettiği bir dönem olarak yaşandı. […]
Bir yüzyılın iki kesitinde kadınlar
Tekelci kapitalizmin kadın düşmanı teslisi: Baba-oğul-organize suçlu
Fulya Alikoç Bugün internette arama motoruna “Sedat Peker” yazan kullanıcının karşısına şu bilgi çıkıyor: “Meslek: İş insanı; mafya lideri.” Tekelci kapitalizm, mafya lideri olmayı bir meslek meşruluğunda sunmaktan çekinmiyor. Şüphesiz ki bu meşruluğunu aynı zamanda iş insanı olmaktan, yani belirli bir ticari ya da sınai faaliyette bulunmaktan alıyor. Üstelik asgari düzeyde bir toplumsal cinsiyet eğitimi tamamlanmış olmalı ki “iş […]
Burjuva Laikliğin Doğuşu ve Evrimi
Fulya Alikoç Günümüzde laiklik, sistemin arka planında işlemeye devam ederken ara ara verdiği sorunlarla gündeme gelen bir uygulama gibi. Baş örtüsü, dinî değerler gözetilerek müzik, alkol ve eğlencenin kısıtlanması ya da tümden yasaklanması, her yıl en az bir sübyan mektebinde çocuk istismarı skandalının patlak vermesi, diyanet işleri başkanının fahiş pahalı bir araba satın alması vb. Üstelik bu error verme hali […]
Bir 8 Mart sorusu: ‘kadın dostu’ kapitalizm mi? eşitlik için sınıf mücadelesi mi?
Fulya Alikoç Kapitalizm 8 Mart kutluyor. Alışık olduğumuz üzere, sadece sivil toplum kuruluşlarıyla, devletleriyle ya da medya organları aracılığıyla değil. Sermayenin bizzat kendisi kutluyor. Köhnemiş “kadınlar kuştur, çiçektir, böcektir” söylemleriyle değil, “anneler gününde mutfak robotu hediye etme” kabalığında değil, #BizeYakışanEşitlik (Kiğılı), #Lütfenİndirmeyin[1] (Boyner), #KadınGücü (Opet), #İşineBak[2] (Vakıfbank), #ElinizeSağlık[3] (Dardanel), #MutlulukBenimle[4] (Altınbaş), #KadınınAyakSesleri (Greyder), #NedenSadeceKadınlar / #EşitİşBölümü[5] (Ford Otosan) inceliğinde. Tekeller […]
8 Mart’tan 1 Mayıs’a: Bir kriz raporunun ardından notlar
Fulya Alikoç “Öyleyse, çok sayıda işçi, hatta işçilerin büyük çoğunluğu diyebiliriz, nasıl oluyor da daha az masrafla yaşayabiliyor? Sadece işçinin sırrını bildiği birtakım yollara başvurarak…” Édouard Ducpétiaux Bundan 164 yıl önce “işçilerin cenneti” olarak nam salmış Belçika’da cezaevi ve yardım kuruluşlarında genel müfettişlik yapan Belçika İstatistik Merkez Komisyonu üyesi Ducpétiaux, işçilerin geçim sırrına olan şaşkınlığını böyle ifade ediyordu. Dört bireyi […]
Faşizmin inşasında ve iktidarında kadınlar
Fulya Alikoç Faşizmin klasik örneğinin yaşandığı İtalya ve doruk noktasına çıktığı Almanya, başta sanayi kapitalizminin gelişim düzeyi olmak üzere birçok bakımdan tarihsel farklılıklara sahiptir. Ancak her iki ülkede faşizmin inşasını mümkün kılan ön koşullar önemli benzerlikler de barındırır. Kuşkusuz bunların başında faşizm arifesinde kitlesel grevlerle devrimci bir kalkışmanın sinyalini veren işçi sınıfının sosyal demokratların ihanetiyle bastırılması ve komünistlerin bunu engelleyecek […]
8 Mart’ta feminist kadın grevine esastan itirazlar
Fulya Alikoç Sevda Karaca KADIN GREVİ ÇAĞRISININ ARKAPLANI Son birkaç yıldır, öne çıkan gündemleri farklılık gösterse de birçok sorunu ortaklaşan kadınların merkezinde olduğu, bizzat örgütlediği kitlesel protesto ve eylemlere tanık oluyoruz. 8 Mart’larda bu eylemler özel olarak örgütleniyor, daha kitlesel ve coşkulu bir hal alıyor. Kimi yerde tüm gün kimi yerde birkaç saat iş durdurarak, kimi yerde sendikaların kimi yerde […]
İtalya’da faşizm ve kadınlar
Fulya Alikoç Mussolini’nin ünlü Ekim 1922’de gerçekleştirdiği Roma Yürüyüşü ile birlikte iktidarı ele geçirmesinin ardından yaklaşık bir-bir buçuk ay sonra Komintern 4. Dünya Kongresi, uluslararası faşizme dair şu tezleri onaylamıştı: “Burjuvazinin proletaryaya karşı politik saldırısı, sermayenin ekonomik saldırısıyla yakından bağlantılıdır ve bunun en keskin dışavurumu uluslararası faşizmdir. Artık düşmekte olan yaşam standartları kamu hizmetleri de dahil orta sınıfları etkilemektedir; yönetici […]
Yeni Bir Kadın Hareketi, Yine Bir Feminizm
Sevda Karaca Fulya Alikoç 2016 yılında Polonya’da kadınlar, ülkede kürtajın tamamen yasaklanmasını öngören yasa tasarısını protesto etmek için greve gitti. Kadınlar, “Kara Pazartesi” adını verdikleri yürüyüşler kapsamında başkent Varşova dahil birçok şehirde siyah kıyafetleriyle sokağa çıktı. “Ağıt yakan” kadınlar, pankartlı fotoğraflarını sosyal medyadan paylaştı. Protestolara katılan kadınlar, işe ve okula gitmeyi, ev işleriyle ilgilenmeyi reddetti. Greve destek için bazı şirketler […]
Referandum eşiğinde kadınlar
Fulya Alikoç Dünya kadınları bu yılki 8 Mart’ı kendi mücadele tarihlerinin tekerleğine, şimdiye kadar kat ettikleri yolun aksine yönde yüklenen topyekün bir baskı ve saldırı dalgasıyla karşılıyor. Tekerleğin öbür tarafında, onu geriye doğru döndürmeye yönelik kuvvet, farklı sınıflardan kadınların hayatında farklı görünümlere sahip olsa da meselenin özünde yatan olgu ve bunun yarattığı tehlike ortak: Kadınların toplumsal üretimde oynadıkları rol ile […]