Fevzi Ayber Mustafa Suphi ve onun yüz yılı geride bırakan mirası, işçi sınıfı mücadelesinde oldukça önemli deneyim ve derslerle dolu bir mücadele kesitidir. Mustafa Suphi önderliğinde kurulan TKP ise, bir tarihsel damarın başlangıcı ve ülkemiz sınıf mücadelesine damgasını vurmuş bir dönemin ürünüdür. TKP’nin lideri Mustafa Suphi’nin gelişimi, Türkçü-milliyetçi bir başlangıçtan komünizme evrilen bir çizgi izler. Mustafa Suphi, Osmanlı bürokratı bir […]
Mustafa Suphi: Milliyetçilikten sosyalizme
Mustafa Suphi TKP’sinin programında siyaset ve strateji
Nuray Sancar* Üç imparatorluğun tarihsel ömrünü tamamladığı birinci emperyalist paylaşım savaşından geriye kalan alt üst olmuş bir dünyanın nasıl düzenlenip yönetileceğine ilişkin bir talebi ve sözü olanlar sadece bu imparatorlukların aynı soydan, farklı sınıftan mirasçıları değildi. 1917 Ekim Devrimi’ni yapan Rusya işçileri ve köylüleri masa başında kader tayin etmeye çalışan emperyalist ‘oyun kurucular’ı reddetmekle kalmamış, kurdukları sistem, diğer ülkelerin emekçileri […]
Mustafa Suphi, doğu halkları kurultayı ve anti-emperyalizm
Aydın Çubukçu* Mustafa Suphi’nin, Doğu Halkları Kurultayı (DHK) dolayısıyla anılması, yalnızca Türkiye komünist hareketinin gelişim evrelerini ve onun Türkiye komünist hareketi içindeki önemini anlamak bakımından değil, dönemin dünya çapında çatışan politikalarını gözden geçirmek için de pek çok fırsat sunmaktadır. Mustafa Suphi’yi Doğu Halkları Kurultayı içinde değerlendirmek için iki soru yol açıcıdır. Birincisi Kurultay hangi ihtiyaçtan doğmuştur ve ikincisi neden Kafkasya’da […]
150. yılında Lenin, sınıf önderliği ve parti teorisi
Ender Şiar Argın “Lenin görünmüyor, fakat yine de aramızda dolaşıyor.” Vladimir Mayakovski Gazete yazılarında kod ismi olarak kullandığı biçimiyle Lenin, orijinal ismiyle Vladimir İlyiç Ulyanov’un doğumunun üzerinden tam 150 yıl geçti. 1870’te Orta Volga, Simbirsk’te, öğretmen ve aydın bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelmişti. Peki, çokça araştırma-incelemeye konu olan ve ölümünün üzerinden neredeyse bir asır geçmiş bir devrimci önderi bugün […]
Gerçek Winston Churchill
Richard Seymour* Çeviren: Hüseyin Sinan Güler 2000’de İngiltere’deki 1 Mayıs protestoları sırasında, hiçbir şey Britanya kurulu düzenini –basın, politikacılar, saray tarihçileri– Parlamento meydanındaki Winston Churchill heykeline yapılan saygısızlık kadar çileden çıkarmamıştı. Churchill’in ağzının etrafından dökülen vahşi kırmızı kan ve ulusun stoacı babasını Joker’e dönüştüren Churchill’e mohikan kesimi saçı varmış görüntüsü veren parlak yeşil şerit ölçüsüzdü, aşırıydı.İkonkırıcılık çok iyidir, hatta teşvik […]
Bilimin istismarı; arkeoloji ve ırkçı-milliyetçi tarih yazımı
Yusuf Akdağ Recep Tayyip Erdoğan, kabinesinin “100 günlük eylem planı” kapsamında yapılacak işlerden birinin de “İnsanlık tarihini değiştiren, bilinen en eski ibadet yeri ‘Şanlıurfa Göbeklitepe’ ören yerinin ziyarete açılması” olduğunu açıkladı. Göbeklitepe ve daha birçok alanda yapılan arkeolojik araştırmalarda ulaşılan kanıtların, toplumsal sorunlara dini ve etnik “kriterler” üzerinden yaklaşan ve burjuva devlet idaresinde etkili konumda bulunan bir sermaye politikacısı tarafından […]
27 Mayıs ve AKP’nin sahip çıktığı miras
Yusuf Akdağ AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’yi de yanına alarak gittiği Yassıada’da -adı 2013’te “Demokrasi ve Özgürlükler Adası” olarak değiştirilmiştir- yaptığı açıklamalar darbe tartışmalarına yeni bir dinamizm kattı. 27 Mayıs 1960’ın altmışıncı yılına denk getirilerek yapılan devlet töreni ya da anmasında yaptığı konuşmada Erdoğan, CHP’yi darbe destekçiliğiyle suçlayarak Bayar-Menderes-Özal “geleneği”ni sahiplendi. Erdoğan, daha önceki […]
Marx, tarih ve Osmanlı toplumu
Taner Timur Röportaj: Hasan Ateş ve Arif Koşar Bilimsel sosyalizmin kurucu Karl Marx’ın doğumunun 200. yıl dönümü dolayısıyla tarihçi Prof. Dr. Taner Timur ile Marksizm, Marksizmin tarihçiliğe katkısı ve Osmanlı toplumu üzerine konuştuk. Karl Marx’ın 200. doğum yıl dönümündeyiz. Bugünden bakınca Marx’ın ve Marksizmin genelde sosyal bilimlerde, özelde de tarihçilik alanındaki önemi nedir? Marx hem toplumbilimlerinde hem de toplumsal hayatta […]
50. yılında dünyanın 68’i ve Türkiye’nin özgünlüğü
Kadir Yalçın ‘68, etkisini dünya ölçüsünde hissettiren yakın zamanların devrimci dönemidir. Sonra Fransa ve Brezilya’da, Türkiye ve Burkino Faso ya da Tunus’la Mısır’da devrimci dönem oluşup oluşmadığı tartışması bir yana, lokal ayağa kalkışlar yaşansa bile, -Arap ülkeleriyle sınırlı kalmasına karşın birbirini tetikleyen Arap ayalanmaları dışta tutulursa- işçi, gençlik ya da sömürülen yığınların hareketi ülke sınırlarını aşamayıp sınırlı kalmış, dünyayı etkisi […]
Kapital’in yazılma tarihi-2
Deniz Uztopal III) KAPİTAL’İN 2. VE 3. CİLTLERİ VE ENGELS’İN KATKILARI A) Marx’ın 1867 ile 1883 arasında yürüttüğü ekonomik çalışmalar Yazının birinci bölümünde belirtildiği gibi, Marx’ın 13 Ekim 1866’da Kugelmann’a gönderdiği mektupta Kapital’in 4 cildinin nasıl planlandığı yer alıyordu: “Eser büyük ihtimalle 3 ciltten oluşur artık. Bütün eser şu bölümlerden oluşuyor: Kitap I. Sermayenin üretim süreci, Kitap II. Sermayenin dolaşım […]