Fransa İşçi Komünist Partisi Hareketin kökleri Ocak 2023’ten Haziran ayının başına kadar, grevler ve gösterilerden oluşan güçlü bir işçi ve halk hareketi Fransa’yı sarstı. 6 Haziran’daki grev ve gösteri günü, Macron hükümetinin emeklilik yaşını iki yıl geri çekme niyetini protesto eden bu büyük hareketin sonu gibi gözüküyor. Kovid salgınından sonra, özellikle 2021 sonbaharından itibaren ekonomik faaliyetlerin yeniden başlamasıyla ülke […]
Emeklilik reformuna karşı güçlü bir emek hareketi
Britanya’da yükselen işçi hareketinin seyri
Aydın Göçmen Mayıs 2022’den bu yana Britanya, yükseliş ve duraksamalarıyla bir grev dalgasına girmiş durumda. Bu dalga, demiryolu işçileri sendikası RMT’nin[1] 24 Mayıs 2022’de duyurduğu, Haziran’daysa ülkenin 13 başlıca işletmesinde gerçekleşen grevlerle başladı. Bu, İngiltere’de, 1989’dan bu yana işçilerin ulusal çapta gerçekleştirdiği ilk grevdi. Diğer iki demiryolu işçi sendikası ASLEF ve TSSA’nın da ay sonunda katıldığı grevlerle ülkenin başlıca […]
Güneşin patentini almaya cüret: Patentler, aşılar ve ilaçlar
Kaan Biçici Bilimin tarihine dair anlatılar genelde çeşitli isimlerin biyografi anlatıları gibi şekillenir. Tarihin akışını değiştirmiş, yaşadıkları dönemin –toplumsal koşullarının- şekillendirdiği ya da etkilediği değil tersine dönemi şekillendirenler ve etkileyenler… Newton, Galilei, Einstein hatta bugün daha da popülerlik kazanmış Oppenheimer… Böylesi figürler sayılacaksa daha birçok isim sıralanabilir. Bu anlatılarda öne çıkan bir diğer şey “bireysel” fikirler olurken fikirler “vahyen” […]
Emperyalizm tartışmalarında bitmeyen kafa karışıklığı
Ahmet Cengiz Bir zamanlar “kolektif emperyalizm” tezi vardı. “Küreselleşme” furyasının her tarafı kavurduğu yıllarda ortaya atılmıştı. Bu teze göre, tüm emperyalist devletler kolektif bir şekilde diğer ülkelere hükmediyordu. Emperyalistler arası savaş da tarihe karışmıştı. Almanya’da örneğin bu tezi savunanların başında Alman Komünist Partisi’nin (DKP) bir kanadı geliyordu, sözcüsü de Leo Mayer idi. 2008 dünya ekonomik krizi, pek çok şeyi […]
Kitlesel otomasyon çağında korku ve umut: İşin geleceğini tartışmak
David A. Spencer[1] Çalışmanın ortadan kalkmasına dair öngörülere hem akademik hem de popüler söylemde çokça rastlamak mümkün. Önde gelen bazı ampirik çalışmalardan (Frey ve Osborne, 2017; ayrıca bkz. Acemoğlu ve Restrepo, 2017) beslenen bu söylem, yeni dijital ve robotik teknolojilerdeki sürekli ve üstel ilerlemeyi vurgulamakta ve bu teknolojileri işin sonu ile ilişkilendirmektedir (Brynjolfsson ve McAfee, 2014; Ford, 2015). Gelecekte, […]
Uluslararası gerginlik artarken mücadele yükseliyor
Mustafa Yalçıner Son birkaç yıldan bu yana, sanayi ve tarım üretimiyle ticaret hacmi büyüme oranında azalma, enflasyon oranıyla emtia fiyatlarındaki yükseliş, emekçilerin gerçek gelirlerinde düşüş gibi dünya ekonomisinde göstergelere yansıyan olumsuz gelişmeler belirli dalgalanmalarla devam etti ve ekonomide genel bir canlanma belirtisi ortaya çıkmadı. Doğrudan politik gelişmelerin yanı sıra mevcut sorunları artırıp derinleştirirken yeni sorun ve açmazlara da neden […]
Marksist bir enflasyon teorisi
Michael Roberts[1] İngilizceden çeviren: Batuhan Enginer Enflasyona dair önceki yazımda[2] ana akım enflasyon teorilerinin nasıl ampirik olarak yanlışlandığını, bunun mal ve hizmetlerde enflasyonun nedenlerine dair ana akım iktisatta bir kafa karışıklığına yol açtığını ifade etmiştim. Bu yazımda, ana akım iktisattaki enflasyon teorilerinin kapitalist üretim tarzında işlemekte olan değer teorisi üzerine inşa edilmediği ve bu yüzden sendelediklerini tartışmak istiyorum. Monetarist […]
Seçim, enflasyon ve bölüşüm şoku
| Arif Koşar Giriş Ana akım liberal ekonomistlere göre son yıllardaki yüksek enflasyon, hayat pahalılığı ve gelir dağılımındaki adaletsizliğin artışı AKP iktidarının izlediği “irrasyonel” ekonomi politikalarıyla ilgili. Erdoğan’ın “ideolojik” motivasyonlarla düşük faizde ısrar etmesi, otoriterleşen siyasal yönetim, kurumların “bağımsızlığı”nın kalmaması ülkenin uluslararası güvenilirliğine zarar veriyor, bu da hem yabancı sermaye girişini kısıtlıyor hem de borçlanma maliyetlerini artırıyordu. Dolayısıyla hızla […]
2023 seçimleri ve siyaset biliminin krizi
| Sinan Birdal “Katı olan her şey buharlaşıyor.” Karl Marx ve Friedrich Engels, Komünist Manifesto (1848) “Nesneler parçalanır, merkez tutamaz” William Butler Yeats, İkinci Geliş (1919) 2023 seçimlerinin ardından en çok konuşulacak başlıklar kültür kavgası, kimlik siyaseti ve kutuplaşma olacak. Ağırlaşan geçim koşullarına, yoksullaşmaya ve kamu hizmetlerindeki işlevsizliklere rağmen, Erdoğan’ın tabanını bir arada tutabilmesi, sınıf çelişkilerinin siyaseti […]
2023 seçimleri üzerine bazı notlar
| Çetin Akdeniz Seçim kararı, işçi ve emekçilerin, küçük üretici ve esnafın izlenen ekonomik-sosyal politikalara duydukları tepkileri çeşitli yöntemlerle dışa vurmakta oldukları bir dönemde, depremin yol açtığı yıkım nedeniyle yaşanan “infial” koşullarında ilan edildi. Düşük ücret, işsizlik, yoksulluk ve hayat pahalılığı, grev yasakları ve siyasal baskı; muhalif gazeteci ve politikacıların saldırıya uğraması ve gözaltına alınması, İstanbul Sözleşmesinin iptali ve 6284 […]