Sıla Altun Ülkedeki ekonomik ve sosyal sorunlar derinleştikçe, bu sorunların baş müsebbiplerinden biri olan siyasal iktidarın “bir kez daha” seçilebilmiş olması açıklanmaya muhtaç olarak değerlendirildi. Bu ihtiyaç “seçmen davranışı” analizlerinde bir siyasal eğilim olarak milliyetçiliği anahtar bir konuma sürükledi. Burjuvazi açısından, pandemi sürecinde yaşanan ve bir buçuk yıl kadar devam eden ekonomik krizin etkileri ve başta Suriye olmakla birlikte genel […]
Milliyetçi İdeolojilerin Cinsiyetçi Niteliği
AKP Döneminde Milliyetçilik: Süreklilik, Konjonktür ve Değişim
Nuray Sancar 18. yüzyılın sonlarından itibaren başlayan 19. yüzyılda yoğunlaşarak devam eden; millet ve milliyetçiliğin tanımı, nasıl ortaya çıktıkları, ikisi arasındaki bağın ne olduğu üzerine yoğun bir tartışma vardır. Bu iki kavramın gündeme gelmesinin toplumsal-tarihsel koşullardaki değişimle, toprak mülkiyetinin ve bu mülkiyet ilişkileri üzerinde kurulu olan hükümranlığın kapitalist gelişim tarafından çoktan beri tehdit edildiği toplumsal-tarihsel koşullarla ilişkisi vardır. Bölünmüş […]
Ayrışan bir politika olarak demokratik halkçı belediyecilik
Yusuf Akdağ Merkezi devlet aygıtının yereldeki uzuvları-uzantıları olan il-ilçe yönetimleri, emniyet ve askeri kurumlar dışında kalan ve belirli yetki ve işlevleriyle yerel özgünlükleri olan belediye yönetimleriyle köy ve mahalle muhtarlarının belirleneceği seçimler 31 Mart Burjuva devlet aygıtının oligarşik-despotik özelliğinin “Cumhurbaşkanlığı Yönetim Sistemi” ile takviye edildiği, çalışma ve yetki alanları yasalarca belirlenen belediye yönetimlerine Erdoğan yönetiminin “başkanlık kararnameleri” ve kayyum uygulamalarıyla […]
Tam Otomatik İşletme ve Artı-Değer
Arif Koşar Giriş Dijitalleşme ve yapay zeka alanındaki gelişmelerle işletme bazında tam otomasyon örnekleri artıyor. Önümüzdeki yıllarda daha da artması muhtemel. Tam otomatik işletmelerde -en azından teorik olarak- insan müdahalesi yok. İşçi istihdam edilmediğinden ışıkları açmaya gerek kalmıyor ve bu nedenle karanlık fabrika olarak anılıyorlar. En ünlü karanlık işletmelerden biri Japonya’da faaliyet gösteren Fanuc tesisleri. Fabrikada robotlar CNC takım […]
Popper’ın Bilim Felsefesinin Açmazları
Burak Bağçeci Karl Popper sıklıkla son yüzyılın en önemli filozoflarından biri olarak anılır. Bilim felsefesinin en popüler figürlerinden olan Popper, bu alandaki çalışmalarının önemi bir yana, aynı zamanda toplumbilimlerine dair tezleriyle de ünlüdür. Ancak Popper’ın kuşkusuz oldukça etkili olan “eleştirel rasyonalizm” felsefesinin taşıdığı değer, baştan beri zaaflar ve sınırlılıklarla da birlikte var olmuştur. Nitekim Popper’ın görüşleri birçok yönüyle oldukça […]
Kuruluşunun İkinci Yüzyılında Türkiye’nin Bağımlı Kapitalizmi
Yusuf Akdağ Yarı sömürge, geri tarım ülkesi, bağımlı kapitalist ülke, dünyanın 21. büyük ekonomisi ya da “yeni emperyalist-alt emperyalist” gibi yapısal ve matematiksel tanımlama ve tespitlerle işaret edilen Türkiye’de kapitalist gelişme düzeyi ve sermaye birikimi sorunu onlarca yıl öncesinden başlayarak tartışma konusu olageldi. Yaygın kabul gören anlayışlardan birine göre Osmanlı’da da Cumhuriyet Türkiyesi’nin ilk yarım yüzyıllık sürecinde de farklı […]
Orta Vadeli Program: Finans Kapitale Yeni Taahhüt
Uğur Zengin “Ve sömürü, başkalarının karşılığı ödenmeyen emeğine el koyma, çoğu kez, sermaye sahibine bu emeği için haklı olarak verilmesi gerekli bir ödül gibi gösterilmiştir, ama bunu hiç kimse, Birleşik Devletler’de köle düzeninin savunuculuğunu yapan, O’Connor adlı avukatın, 19 Aralık 1859 tarihinde New-York’ta yapılan bir mitingde, ‘Güneye Adalet’ sloganı altında yaptığından daha iyi becerememiştir. Büyük bir alkış tufanı arasında, […]
Yaşanılanlardan Öğrenmek mi Yakın Geçmişe Reddiye mi?
Çetin Akdeniz Sendika.org, “Sosyalist hareket, özeleştiri ve yeniden inşa” başlığı altında ve “Sosyalist hareket açısından yenilgiyi nasıl tanımlamalı? Sosyalist hareketin krizini aşmak için ne yapmalı; kimle yapmalı, nasıl bir kadro ve kitle politikasıyla yapmalı?” soruları kapsamında “sosyalist hareketten temsilciler ve entelektüellerle” yaptığı söyleşi ve sorulara yazılı yanıtları hayli kapsamlı bir dosya halinde yayımladı. Bu dosya kapsamında sorulan sorulara verilen […]
Filler Tepişirken: Filistin Sadece Filistin Değil
Musa Özuğurlu Tarihi İpek Yolu kabaca Pekin’den başlar Orta Asya ülkelerine, Hindistan’a uğrar, oradan İran’a ve Ortadoğu topraklarına geçer, Eski Suriye’den denize açılır ya da Antakya üzerinden Anadolu’ya geçer, buralardan deniz ya da kara yolları ile Avrupa’ya ulaşırdı. Baharat Yolu ise Hindistan’dan başlar denizden ilerler, kısa kolu (uzun kol Afrika kıyılarını dolaşıyordu) önce Aden’e daha sonra Akabe limanına ulaşır, […]
100. yıl kutlamalarının ardından…
Mustafa Yalçıner yılında Cumhuriyet karşısında değişik eksenlere yaslanan farklı tutumlar alındı ve üzerine çok şey söylenip tartışıldı. Söylenenler ve tartışma elbette bitmeyecek. Nedeni açık. Gerek bizzat cumhuriyetin kendisi, sınıf temeli ve dayanaklarıyla birlikte bir değişim sürecinden geçti, geçiyor; gerekse cumhuriyet üzerine tutum ortaya koyanlarla tartışmacılar ideolojik pozisyonlarının yanı sıra güncel politik konum ve ihtiyaçlarıyla farklı sınıf aidiyetleri ve çıkarlarına […]