Ayhan Aydoğan Her ulus devlet, kuruluş süreci ve sonrasında kendi varlığını geçmişteki mitlerle meşrulaştırma eğiliminde olmuştur. Tarihi gerçeklik bu anlatıya uygun olmayabilir, ancak bu pek sorun teşkil etmez. Geçmiş yeniden inşa edilir ve ulusal birliğin hizmetine sunulur. Tarih yazımı ve milliyetçi ideoloji arasındaki bu ilişkilenme ulus devletin ideolojik zamkını oluşturduğu gibi, burjuva hegemonyasının temel boyutlarından birisidir. Burjuvazinin yükselişi ve […]
Milliyetçilik ve Arkeoloji
Akademide ‘Ayın Elemanı’ Olma Yarışı: Makaleler, Atıflar ve Projeler
Kaan Biçici Geçtiğimiz Eylül ayında Hollanda’dan Utrecht Üniversitesi, dünyadaki üniversiteler sıralaması açısından en çok dikkate alınan THE Üniversite Sıralamasına katılmayacaklarını duyurmuştu.[1] Times Higher Education (THE) Üniversite Sıralaması temelde 13 farklı gösterge üzerinden sıralamayı yapsa da öncelikli olarak öğretim üyelerinin araştırma yayınları, alınan atıflar, endüstriyel projeler ve patentler gibi kriterlerin öne çıktığı bir sıralama. Utrecht Üniversitesi’nin verilerini paylaşmama sebepleri de […]
Oryantalizmi Ayakları Üzerine Oturtmak
Ekinsu Devrim Danış Giriş 1960’lı yılların sonu Küba, Vietnam ve daha öncesinde Çin’de gerçekleşen devrimin de etkisiyle dünyanın her köşesindeki anti-emperyalist mücadelenin bir parçası olarak aydınlanma değerlerinin öne çıktığı ve özellikle küresel düzeyde gençlik arasında Marksizm’in hala ilgi odağı olduğu bir dönemdi. Vietnam Savaşı ve sömürge-yarı sömürge ülkelerde meydana gelen geniş çaplı ayaklanmaların da etkisiyle Orta Doğu üzerine incelemeler […]
Ortadoğu’da Kadın Hareketleri ve Dinamikleri
Ela Ava Mütemadiyen emperyalist ilişkilerin dinamiklerinin değiştiği, siyasi dönüşüm ve altüst oluşların, savaş ve işgallerin peş peşe yaşandığı Ortadoğu, kadınların toplumdaki konumu, hakları ve mücadeleleri bakımından da “kolay” bir coğrafya değil. Bu zorluk hâli, kadınların haklarına dair güncel birtakım yüzeysel okumalarda da kendisini gösteriyor. Örneğin; İslami mutlak monarşiyle yönetilen Suudi Arabistan’da Prens Selman’ın talimatıyla kadınların çalışabiliyor olması, giyinme özgürlüğü […]
Filistin Sorunu ya da Bitmeyen Nakba
Yusuf Akdağ Üç çeyrek asırdır devam eden çözümsüzlüğüyle Ortadoğu ve bağlantılı olarak uluslararası alanda güç ilişkilerinin önemli konu başlıklarından birini oluşturan Filistin sorunu, İsrail’in Filistin halkına karşı 7 Ekim 2023’ten başlatarak yedi ayı aşkın süredir sürdürdüğü imha savaşıyla uluslararası gündemin ön sıralarına yeniden yerleşmiş oldu. HAMAS’ın 7 Ekim 2023’te düzenlediği “Aksa Tufanı operasyonu”yla iki yüz civarında İsrailliyi “rehin alması”nı […]
Paylaşım Coğrafyasının Orta Yerinde Kürtler
Yusuf Karadaş Birinci Emperyalist Paylaşım Savaşı sonrasında Ortadoğu haritasının galip emperyalistler (İtilâf Devletleri) arasındaki paylaşım anlaşmaları üzerinden çizilmesi ve bu bağlamda Kürdistan coğrafyasının dörde parçalanması nedeniyle Kürt sorunu yüzyılı aşkın bir süredir diğer bölgesel gelişmelerle iç içe geçmiş bir ulusal sorun olarak var olageldi. Bu parçalanmışlık farklı parçalardaki uluslaşma süreci ve ulusal mücadelenin, o parçanın yer aldığı ülkedeki sosyoekonomik […]
Süreklilikler ve ‘Eksen Kayması’ Eşliğinde AKP İktidarının Ortadoğu Politikası
Nuray Sancar 29 Ocak 2009 tarihine Davos’ta düzenlenen Dünya Ekonomik Forumu’ndaki David Ignatius moderatörlüğündeki bir panele, İsrail Cumhurbaşkanı Şimon Peres’le birlikte katılan dönemin Başbakanı Tayyip Erdoğan’ın, moderatöre müdahale ederek yaptığı “one minute” (bir dakika!) çıkışı, yerleşik diplomatik eğilimlerin cüretkâr bir ihlal edilişi olarak kabul edilmişti. Erdoğan, “one minute”un ardından Şimon Peres’e “Siz öldürmeyi iyi bilirsiniz” diyordu. Politik tercihlere bağlı […]
‘Kaynayan Kazan’ Ortadoğu
Mustafa Yalçıner Avrupa’daki toprak kayıplarının yanı sıra Osmanlı’nın 4 yüzyıl süren egemenliği I. Dünya Savaşı’na öngelen günlerde Ortadoğu’da da sona ermekteydi. Gerçekte Osmanlı hem batı hem de doğuda 19. Yüzyılda çoktan toprak kayıplarıyla çözülmeye başlamıştı. Sırbistan, Yunanistan, Eflak ve Boğdan’ın birleşmesiyle Romanya bağımsızlıklarını kazanmış; Vahhabi ayaklanmasıyla daha sonra M. Ali Paşa tarafından yıkılacak ilk Suudi devleti kurulurken, Yemen’de ayaklanmalar […]
31 Mart Yerel Seçimleri: AKP, Erdoğan ve Cumhur İttifakı İçin Şemsiyenin Terse Dönüşü
Seyfi Selçuk Genel seçimden farklı olarak yerel seçimler genel olarak yerel dinamikler üzerinde yükselir ve etkileri bu çerçeveyle sınırlı kalan bir siyasal sürece işaret eder. Böyle olduğu varsayılır. Bununla birlikte yerel seçimler dönemin siyasal gerçekliğini, yani sınıflar ve politik mihraklar arasındaki güç ilişkilerinin aktüel durumunu deşifre ederek ortaya çıkaran bir özellik de taşır. Fakat mevcut politik iktidarla olan ilişkisi […]