Erkan Aydoğanoğlu Giriş Sanayi Devrimi’nin ilk yaşandığı ülke olan İngiltere, grev hakkının tarihsel gelişimini anlamak açısından özel ve öncü bir konuma sahiptir. 18. yüzyılın sonlarından itibaren makineleşmenin hız kazanmasıyla birlikte üretim ilişkileri köklü bir dönüşüme uğramış, geleneksel zanaatkârlıktan sanayi proletaryasına geçiş başlamıştır. Bu dönüşüm, emek sürecinde derin eşitsizlikleri ve sömürüyü beraberinde getirmiştir. İngiltere’de burjuva devrimlerinin görece erken yaşanması ve […]
İngiltere’de Grev Hakkının Doğuşu ve Gelişimi
Türk Hukukunda Grev ve Grev Yasakları
Murat Özveri[1] 1. Grev Hakkı En geniş anlamda grev, birden fazla işçinin kendi aralarında anlaşarak veya bir sendika çatısı altında sendikanın aldığı karara uyarak üretimi durdurmasıdır. Bir eylemin sıradan bir iş bırakmadan farklı olarak grev sayılabilmesi için sadece işçilerin çalışmama haklarını kullanmaları yetmez. Ayrıca işyerinin çalışmasını da durdurmaya dönük olması, işyerinde üretimi durdurmayı amaçlaması gerekir. Grev üretimi durdurma amacına dönük […]
Bu Yaz İşçilerin İzmir’i
Nuray Sancar Giriş İzmir Büyükşehir Belediyesi’nde (İzBB) çalışan 23 bin işçinin 29 Mayıs-4 Haziran 2025 arasında gerçekleştirdiği grev; sendikanın durumu, iktidar ve ana muhalefet partisi arasındaki rekabetin grev sürerken kent halkı üzerindeki etkileri, ‘patron’un bizzat dahil olduğu grev kırıcılık ve nihayet, işçilerin kazanım ve kayıpları bakımından son birkaç yıldaki grevler tablosu içinde alınacak derslerin yoğunluğu ile öne çıkmıştır. İzmir […]
Emeklilik reformuna karşı güçlü bir emek hareketi
Fransa İşçi Komünist Partisi Hareketin kökleri Ocak 2023’ten Haziran ayının başına kadar, grevler ve gösterilerden oluşan güçlü bir işçi ve halk hareketi Fransa’yı sarstı. 6 Haziran’daki grev ve gösteri günü, Macron hükümetinin emeklilik yaşını iki yıl geri çekme niyetini protesto eden bu büyük hareketin sonu gibi gözüküyor. Kovid salgınından sonra, özellikle 2021 sonbaharından itibaren ekonomik faaliyetlerin yeniden başlamasıyla ülke […]
Britanya’da yükselen işçi hareketinin seyri
Aydın Göçmen Mayıs 2022’den bu yana Britanya, yükseliş ve duraksamalarıyla bir grev dalgasına girmiş durumda. Bu dalga, demiryolu işçileri sendikası RMT’nin[1] 24 Mayıs 2022’de duyurduğu, Haziran’daysa ülkenin 13 başlıca işletmesinde gerçekleşen grevlerle başladı. Bu, İngiltere’de, 1989’dan bu yana işçilerin ulusal çapta gerçekleştirdiği ilk grevdi. Diğer iki demiryolu işçi sendikası ASLEF ve TSSA’nın da ay sonunda katıldığı grevlerle ülkenin başlıca […]
Toplumsal hareket sendikacılığı ve bir türevi: Demokratik toplum sendikacılığı
Nuray Sancar İşçi sınıfının tarihi, sınıfın kendi yanılsamalarına, ütopyalarına ve diğer sınıf ve kategorilerin ideolojik etkilerine karşı mücadelesinin de tarihidir. Marksist teori de işçi sınıfı saflarında zamana göre çeşitliliği değişen akımlara karşı mücadelelerle gelişti. 1. Enternasyonal boyunca ve 1871 Paris Komünü döneminde işçi hareketi içinde iki önemli siyasi figürün temsil ettiği anarşizm, yenilenebilme kapasitesi ve becerisi bakımından, Marksizmin mücadele […]
İnsanca yaşanacak bir ücret ve çalışma koşulları için mücadele
İhsan Çaralan Son yıllarda emek mücadelesi alanında en çok ileri sürülen talebin “insanca yaşanacak bir asgari ücret” ve “insanca çalışma koşulları” olarak sloganlaştığı biliniyor. Özellikle enflasyon hızla artarken ücretlerin gerçek değerinin aynı hızla düştüğü mevcut koşullarda bu talep daha da öne çıkmış bulunuyor. En son “ince hesaplar”la yapılan ve övünerek açıklanan asgari ücret zammı birkaç ay içinde anlamını yitirdi. İktidar […]
Sınıf mücadelelerine dair iki not
Ahmet Cengiz – Birinci not – MAZİDE KALDIĞI SÖYLENEN İleri kapitalist ülkelerdeki politik ve sosyal mücadeleleri izleyen herkes, bir şekilde, burjuva düşünce dünyasının alameti farikasını teşkil eden şu görüşe rastlar: Kapitalizmin kusurları vardır, ama bir alternatifi yoktur! Dolayısıyla, kapitalist sistemi aşmaya yönelik her girişim, hüsranla sonuçlanmak zorundadır! Bu görüş yeni değildir, ancak yine de onda yeni olan bir boyut vardır. […]
Kriz ve TİS mücadelesi
İhsan Çaralan 2019 bir kriz yılı olacak, dolayısıyla emek mücadelesinin yıl içindeki gidişatını da krizin seyri önemli ölçüde etkileyecek. Ama 2019, aynı zamanda, krizin faturasının kime çıkarılacağının da görüldüğü bir yıl olacaktır. Bir yandan ekonomik kriz derinleşirken öte yandan da işçi sınıfının sendikalarda örgütlü olan çok büyük bir kesimini etkileyecek TİS mücadeleleri yaklaşmaktadır. Bu yüzden 2019 yılının “krizin yükünün hangi […]
Sarı Yeleklilerin söylediği
Nuray Sancar Fransa’da kasım ayının ortalarında “taşra”da başlayan giderek başkent meydanlarına kadar taşarak aralık ayının ortalarında en büyük kitleselliğe ulaşan eylemler Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un bir televizyon konuşması yaparak asgari ücrete zam yaptığını, sözlerinin “bazılarını incittiğini” kabul ettiğini duyurmasından sonra da durulmadı. Araç kullanan herkesin, bulundurmakla yükümlü olduğu sarı yelekleriyle sokağa çıkarak Fransa devletini sarsan emekçiler eylem çağrıları yapmaya, yeni programlar […]