Hans Heinz Holz[1] Almancadan Çeviren: Ahmet Cengiz I. İki de bir karışıklığa yol açmak konusunda Nietzsche gibisi yok. Nitekim bugün Marksistler arasında Nietzsche’den yana mı yoksa ona karşı mı tutum alınması gerektiği şeklinde bir tartışma sürdürülüyorsa, bu, bir karışıklıktan başka bir şey değildir. Nietzsche’nin dünya görüşünün tarihsel materyalizmle herhangi bir alakasının bulunmadığını belirtmek gerekir. Şu veya bu kısmi yönleri […]
Nietzsche’ye dair Marksist bir eleştirinin yönleri
Gidişata yönelik kısa bir not
Ahmet Cengiz Muhtemeldir ki, yangın faciasının yaşandığı günlerde kaleme alınan bu satırlar okunduğunda ülke gündemi bambaşka bir olay veya olaylarla çalkalanıyordur. Bu olağanlaşmış olağanüstülük, Türkiye’nin politik bakımdan bir süreden beri içinde bulunduğu‚ fırtınalı okyanusta yönünü tutturamama sürecinin alametifarikası olarak artık kanıksanmış bile sayılabilir. O nedenle bu kısa yazıda, malum olan güncel olayları tek tek ele almak yerine, dikkatleri vuku […]
Tahkimat ve dönüşüm zamanı
Ahmet Cengiz Avrupa’nın en tanınmış tiyatro festivallerinden olan Ruhr Şöleni, bu yılki mottosunu “Ütopya ve Huzursuzluk” olarak açıkladı. Bu mottonun, özellikle de Batılı emperyalist ülkelerin toplumlarının hali hazırdaki halet-i ruhiyesini yansıttığı söylenebilir. Toplumlar bir taraftan huzursuz, güvencesizlik ve gelecek kaygıları artmakta, diğer taraftan ama, sosyal ve ekolojik bir politikanın izlenmesine, salgının acı bir şekilde hissettirdiği kamu yatırımları açığının kapatılmasına, […]
Kapitalist dünyanın güncel açmazlarının anlamı
Ahmet Cengiz Birkaç yıldır, ekonomisiyle, sosyal ve siyasal durumuyla, uluslararası ilişkileri ve düzeniyle kapitalist dünya, çeşitli krizler ve sorunlar yumağıyla karşımızda durmaktadır. Adeta yok yok dedirten tablo şu: Pandemi, tıkanan tedarik zincirleri, Ukrayna savaşı, eşsiz kapsamda yaptırımlar, ekonomik, teknolojik ve siber savaşlar, hortlayan militarizm ve yeni bir silahlanma dalgası, enerji krizi, arz şokları, yeni göç dalgaları, gıda krizi, aç kitlelerin […]
70 yaşındaki NATO’da durum nedir?
Ahmet Cengiz NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Alman Der Spiegel dergisinin kendisiyle yaptığı röportajda, 70. yaşını kutlayan NATO hakkında Atlantik’in iki kıyısında da beliren “kaygıları”, teskin edici yanıtlarla gidermeye çalıştı. Röportajı yapan gazeteciler, “varlıksal bir kriz içinde” bulunduğu söylenen NATO hakkında “bardağın yarıya kadar boş olduğuna” dikkat çektikçe, o “dolu kısmına” işaret etti. Stoltenberg görevinin gereği konuştu, ancak NATO üyeleri […]
Emperyalizm ve Rusya’nın aynadaki sureti
Ahmet Cengiz The New Yorker’den Isaac Chotiner’in ABD’li siyaset bilimci ve uluslararası ilişkiler teorisyeni John Mearsheimer ile Ukrayna savaşıyla alakalı yaptığı röportajda, Mearsheimer, Ukrayna savaşının mümkün olmasının sorumluluğunun ABD’de olduğunu belirterek şöyle diyordu: “Bu olaydaki bütün sıkıntının, NATO’nun 2008’deki Bükreş zirvesinde başladığını düşünüyorum. Bu zirvenin akabinde NATO tarafından yapılan açıklamada, Ukrayna ve Gürcistan’ın NATO’nın bir parçası olacağı söylendi. Ruslar o […]
‘Yeşil kapitalizm’: bir yanılsamanın gerçekliği üzerine
Ahmet Cengiz “Yeşil kapitalizm” ifadesi, halk anlatıları ve deyişlerinden alışık olduğumuz benzetmeleri çağrıştırmaktadır. Mesela eski bir Alman deyişinde bir şeyin olmazlığını açıklamak için, ‘keçiden bahçıvan yapmak!’ denilir. Keçinin bahçıvan olduğu bahçede gül kalmaz ve gülsüz bahçede bülbül ötmeyeceği gibi, bahçe de bahçe sayılmaz. Dolayısıyla kapitalizmin yeşili olmaz, fakat yine de oluyorsa, bu ancak kendi doğasına aykırı olma pahasına oluyordur. Böylesi […]
Erdoğan rejimine dair notlar
Ahmet Cengiz Bir süreden beri bazı ülkelerdeki iktidarlarla ilgili dünya ölçeğinde çeşitli sol, sol-liberal çevrelerce “güçlü liderler” dönemi, “otoritarizm”, “Yeni Bonapartizm” vb. tartışmaları yapılmaktadır. “Sağ popülist” olarak da tanımlanan “sağ otoriter-milliyetçi güçler” nasıl güçlendiler, ABD gibi bir ülkede “otoritarizm” nasıl zafer kazanabildi, “karizmatik lider figürleri” neyin sonucu, çözülen yerleşik partileri aşarak “yeni Ceasar”lar olarak etkin olabildiler gibi sorular ekseninde […]
Sınıf mücadelelerine dair iki not
Ahmet Cengiz – Birinci not – MAZİDE KALDIĞI SÖYLENEN İleri kapitalist ülkelerdeki politik ve sosyal mücadeleleri izleyen herkes, bir şekilde, burjuva düşünce dünyasının alameti farikasını teşkil eden şu görüşe rastlar: Kapitalizmin kusurları vardır, ama bir alternatifi yoktur! Dolayısıyla, kapitalist sistemi aşmaya yönelik her girişim, hüsranla sonuçlanmak zorundadır! Bu görüş yeni değildir, ancak yine de onda yeni olan bir boyut vardır. […]
Yarım gerçekler
Ahmet Cengiz Son seçim sonuçlarıyla birlikte artık resmen de içinde bulunduğumuz “Yeni Türkiye”nin kısa vadedeki en can alıcı sorunu, patlak verme emareleri giderek artan ekonomik krizin, ne gibi politik sonuçlar doğuracağıdır. Sadece genel tarihsel tecrübeler değil, Türkiye’nin son 20 yıllık özgün politik kamplaşma ve çatışmalarının biçimlendirdiği umumi ortam da, olası ekonomik krizin politik sonuçlarının 2 +2=4 türünden basit bir denklemle […]