Ela Ava Mihri Roodi Eylül 2022’de Mahsa (Jina) Amini’nin ahlak polisi tarafından öldürülmesi ile başlayan halk hareketi, İran’da uzun yıllardır süren mücadelenin yeni bir evresi olarak görülebilir. Ahlak polisinin Amini’yi öldürme gerekçesi baş örtüsünü “gerektiği gibi” takmaması idi ve binlerce kadın, baş örtülerini çıkartarak İran rejiminin kadınlar üzerindeki baskı ve dayatmalarını protesto etti. Ancak, hareket bununla kalmadı ve hızla […]
İRAN’DA MAHSA İSYANI VE SINIF MÜCADELELERİ
TÜRKİYE-YUNANİSTAN İLİŞKİLERİ: EZELİ DÜŞMANLIK MI TEKELCİ ÇIKARLAR VE YAYILMACILIK MI?
Seyit Aldoğan Birinci Dünya Savaşı ve hemen arkasından yaşanan mübadele yıllarını bir kenara bırakırsak, Türkiye Yunanistan ilişkileri; 1970’li yıllarda ve daha çok da 1974’te Kıbrıs’a yapılan askeri çıkarmadan sonraki dönemlerde, siyasi dengelere ve konjonktüre bağlı olarak bazen yoğunlaştırılarak bazen de ihtiyaç halinde gündeme getirilerek tartışıldı. Hükümetlerin savaş nedeni anlamına gelen “casus belli” ilanlarıyla artırdığı gerginlikler, son iki yıldır kamuoyu […]
TEKLİF’İN TEKLİFİ: AHLÂKİ-ŞER’İ KAPİTALİZM
Çetin Akdeniz Teklif adıyla yayımlanan “2 aylık düşünce dergisi”, Ocak 2023 tarihli 7. sayısında “Siyaset” ana başlığı altında ve İslam’ı referans göstererek, mevcut durumda bölünmüş “millet” gerçekliğinin İslam ahlâkı ve ilkeleri zemininde yeniden inşa edilmesi ihtiyacına dikkat çekmekte; “kendimiz olarak” var olmanın ancak bu durumda mümkün olacağını ileri sürmektedir. Dergi yazarları “ferdin” ve toplumun “var olma siyaseti”ni devletin (“siyaset”), […]
LAİKLİK VE KADINLAR
Cevriye Aydın Dini bağnazlığın kadınlara yönelen en eski ve bilinen örneği Hypatia’nın öldürülmesidir. 370-415 yılları arasında yaşayan Hypatia, matematikçi, astronom ve filozof idi. İskenderiye Psikoposu, Hypatia’yı “dinsizlik” ve “şeytanlık” ile suçlayan bir provokasyon sonucunda 415’te taşlanarak ve derisi yüzülerek öldürülmesini sağlar. Tarih, Eski Yunan kenti olan İskenderiye’de dönemin siyasal otoritesinin, kadın ve bilimin örtüştüğü Hypatia’nın kimliğinde bu iki kimliği […]
PROFESYONEL MESLEKLERİN SERBEST DÜŞÜŞÜ
Arif Koşar 1. Giriş Tıp, hukuk, mühendislik, öğretim üyeliği gibi profesyonel meslekler, neredeyse Cumhuriyetin kuruluşundan bu yana daha iyi bir yaşamın güvencesi olarak görüldü. Ortalamanın üzerinde bir gelir, işyeri hiyerarşisinde üst konumlar, ev, araba, yazlık sahibi olmak anlamına geldi. Profesyonel meslek mensupları (profesyoneller) gelir dağılımında orta ya da ortanın üstünde yer aldı. Toplumsal statüleri yüksekti. Değer gördüler ve onlara […]
SEÇİMLERE GİDERKEN ‘TEK ADAM REJİMİ’NİN İŞÇİ SİCİLİ
Seyfi Selçuk Türkiye yeni bir seçim sathı mailine girmiş bulunuyor. Fakat bu seçimin öncellerine göre ayırt edici özelliği “tek partili sistem”den “çok partili sistem”e geçiş yapılan 1946 seçimleri sonrası Cumhuriyet döneminin en kritik seçimi olması. Öyle ki, ortaya çıkacak sonuca bağlı olarak, ya 2018 yılında devreye giren “tek adam yönetimi” ceberut, antidemokratik gerici bir burjuva diktatörlüğünden adım adım ilerlediği […]
ALTILI MASANIN MUTABAKAT METNİ VE KAPİTALİZMİN DİJİTAL RESTORASYONU
Nuray Sancar Aylar boyunca yuvarlak masa toplantıları yapan Millet İttifakı partilerinin bazıları hem kendi özel seçim bildirgelerini yayınladılar, hem de Ocak sonunda açıkladıkları ortak metinle bu partileri seçime doğru birbirine lehimleyen yönergeyi açıklamış oldular. 30 Ocak 2023 tarihli ‘Ortak Politikalar Mutabakat Metni’ 6 partinin, üzerinden sessizlikle geçilmiş veya derinleştirilmeden şöyle bir değinilmiş kimi konular hariç, genel olarak uzlaşma noktalarını […]
‘SOSYAL KİMLİK’ ÜZERİNDEN POLİTİKA VE SINIF MÜCADELESİ
Aydın Çubukçu Özellikle 1990’lı yıllardan başlayarak, toplumsal hareketlerin ve siyasal muhalefetin karakterini “sosyal kimlik” kavramıyla değerlendirmek yaygınlaştı. Bu dönem, SSCB’nin dağılmasına, “küreselleşeme” sürecinin başlatılmasına eşlik etmek üzere, entelektüel çevrelerde postmodern felsefenin de etkili olmaya başladığı bir dönemdi. Kuşkusuz, postmodernizm, neo-liberal politikaların doğuşundan çok önce şekillenmişti. Ne var ki, tarihte pek çok örneği görüldüğü üzere, kimi siyasal-toplumsal gelişmelere bağlı olarak, […]
AKP’NİN 2023 SEÇİM VİZYONU ÜZERİNE
Yusuf Akdağ Recep Tayyip Erdoğan’ın 21 yıllık iktidarı döneminde, yığınlarla kurduğu bağın biçimi-niteliği ve hatta kimilerince ifade edildiği üzere “gizi” üzerine onlarca makale yazılmıştır. Şimdi yeni bir seçim söz konusudur ve iktidarını sürdürmede karşılaştığı sorunlar ile “kitle bağları” için araçsallaştırdığı “yerli ve milli hassasiyetler”in, iktidarının devamı için yeterli olup olmayacağı sorusu yeniden gündemdedir. 20 Ocak 2023 günü İstanbul’da Esenyurt […]
SEÇİMLER VE İŞÇİ SINIFININ BAĞIMSIZ POLİTİK TUTUMU
İskender Bayhan “Türkiye tarihinin en kritik seçimlerinden birisine gidiyoruz” türünden cümleler kurmadan günlük siyasete ve yakın geleceğe dair bir şey söylenmenin neredeyse mümkün olmadığı günleri yaşıyoruz. Gerçi tek adam yönetimi ve Cumhur İttifakı’nın sözcüleri, yerin üzerine kâr ve rant hırsıyla kurulmuş bir medeniyetin, Pazarcık-Elbistan merkezli yaşanan iki büyük depremle en az 10 kentinin çöküşünün hemen ardından genel bir siyaset yapma-konuşma […]