Ali Yaşar AKP iktidarı döneminde genel olarak işbirlikçi tekelci burjuvazi ve bu tekellerin AKP tarafından doğrudan desteklenen kesimleri -beşli çete diye adlandırılan- daha hızlı olmak üzere büyüdü. Madalyonun bir yüzü bu artan sömürü ve büyüme olurken diğer yüzü işçi sınıfının örgütlerine saldırı, sendikalaşma çabalarının engellenmesi, politik yaşamın daha da gerileştirilmesi oldu. Erdoğan tekellerin temsilcilerine “eskiden grev falan oluyordu, bunları […]
Cumhuriyet ve laiklik üzerine
LAİKLİK VE KADINLAR
Cevriye Aydın Dini bağnazlığın kadınlara yönelen en eski ve bilinen örneği Hypatia’nın öldürülmesidir. 370-415 yılları arasında yaşayan Hypatia, matematikçi, astronom ve filozof idi. İskenderiye Psikoposu, Hypatia’yı “dinsizlik” ve “şeytanlık” ile suçlayan bir provokasyon sonucunda 415’te taşlanarak ve derisi yüzülerek öldürülmesini sağlar. Tarih, Eski Yunan kenti olan İskenderiye’de dönemin siyasal otoritesinin, kadın ve bilimin örtüştüğü Hypatia’nın kimliğinde bu iki kimliği […]
Türkiye gençliği, sekülerleşme ve laiklik
Ender Şiar Argın Türkiye gençliğinin eğilimleri, siyasal tercihleri, ideolojik yönelimleri, nitelikleri ya da olmayan özellikleri üzerine tartışmalar son dönemde iyice yaygınlaştı. Türkiye gençliğinin kalabalık nüfusu ve siyaset sahnesi üzerinde şimdilik oylarıyla kodlanan potansiyeli düne göre çok daha fazla dikkate alınıyor. Kuşak analizleri, gençlik sosyolojisi gibi gençlik araştırmalarında yoğunlaşan akademik kürsülerin artması, anket-araştırma şirketlerinin gençlik üzerine kamuoyu araştırmalarını yoğunlaştırması ve medya/iletişim […]
Fabrika Ölçeğinde Dinsel Hegemonyanın İnşası ve Sınırlılıkları: Kayseri Örneği
Ekinsu Devrim Danış[1] Bartın’ın Amasra ilçesindeki TTK Müessesesine ait maden ocağında grizu patlaması nedeni ile 42 işçinin hayatını kaybetmesinin ardından Erdoğan’ın “kader planına inanmış insanlarız, bunlar her zaman olacaktır…” ifadesi iş cinayetlerinin ardından dolaşıma sokulan “tevekkül”, “kader inancı” ve “sabır” söylemlerinin işçiler üzerinde rıza üretecek şekilde nasıl bir dinsel kuşatmaya yol açtığını yeniden gündeme getirdi. Son dönemde burjuvazi ya da mali sermayenin özellikle […]
Tek Parti Döneminde Laiklik
Ali Yaşar Hiç kuşku yok ki, son yıllarda ülkedeki güncel ideolojik ve politik tartışmalarda, politik kamplaşmalarda laiklik sorunu ilk sıralarda yer almaktadır. Laiklik konusu gündeme geldiğinde hemen hemen her seferinde başka bir yönü gündeme getirilmekte, cumhuriyetin ilk yılları ile bugün arasındaki farklılıklar üzerinde yoğunlaşılmaktadır. Bu durumda da konu sadece laiklikle sınırlı kapsamda kalmamakta, modernleşme, ilerleme, laiklik iç içe tartışılmaktadır. Konu […]
Demokrat Parti’den AKP’ye Laikliğin Jeopolitiği
Nuray Sancar Devletin dinden ayrıldığı, bütün dinlere karşı yansızlığını koruyarak dini kişiyle vicdanı arasındaki bir mesele olarak tanımladığı; örneğin siyasetin ve eğitimin dine referans veremediği bir laiklik uygulaması, tarihi, bağımlılık ilişkileri içinde şekillenmiş bizimki gibi ülkelerde ülkelerde kurucu resmi söylemde bir ideal olsa da gerçek böyle değildir. Laiklik Cumhuriyetin kuruluşundan bu yana devletin din ile, iç ve dış koşullara […]
Burjuva Laikliğin Doğuşu ve Evrimi
Fulya Alikoç Günümüzde laiklik, sistemin arka planında işlemeye devam ederken ara ara verdiği sorunlarla gündeme gelen bir uygulama gibi. Baş örtüsü, dinî değerler gözetilerek müzik, alkol ve eğlencenin kısıtlanması ya da tümden yasaklanması, her yıl en az bir sübyan mektebinde çocuk istismarı skandalının patlak vermesi, diyanet işleri başkanının fahiş pahalı bir araba satın alması vb. Üstelik bu error verme hali […]