22 yıldır dünyayı değiştirme eyleminin gazeteciliği

Fatih Polat Günlük işçi basını Evrensel, 7 Haziran 1995 tarihinde başladığı yayın hayatında 22 yaşını doldurup ve 23’ünden gün aldı. Yani çeyrek asra yaklaşan bir gazetecilik deneyiminden söz ediyoruz. Evrensel, dünyada sosyalizmin yaşadığı yenilginin etkilerinin sürdüğü, işçi sınıfı ve emekçilerin kazanımlarına yönelik neoliberal saldırıların dünya ölçeğinde yaygınlık kazandığı, bu saldırılara karşı dünyanın birçok ülkesinde ve Türkiye’de işçi direnişlerinin yaşandığı bir […]

Castel, Prekarite ve ‘Ücretliler Toplumu’

Arif Koşar 2013 yılında yaşamını yitiren Fransız Sosyolog Robert Castel’in 1995 yılında Fransa’da yayınlanan kitabı, Türkçe’ye Ücretli Çalışmanın Tarihçesi / Sosyal Sorunun Dönüşümü ismiyle çevrilerek İletişim Yayınları tarafından okuyucuya sunuldu. Fransız sosyolog Robert Castel’in en önemli eseri olarak bilinen bu kitap, yazarın 1970’li yıllardan ölümüne kadarki düşünsel evriminin varış noktasını yansıttığı gibi tezlerinin derli toplu bir sunumunu da gerçekleştiriyor. Castel, […]

Yeni bir mücadele döneminin eşiğinde

İhsan Çaralan Ülkeyi “tek parti tek adam yönetimi”ne sürükleme amaçlı olarak düzenlenen anayasa değişikliği referandumu 16 Nisan 2017 günü yapıldı. YSK’dan yapılan açıklamaya göre, Referandum’da, oylamaya katılanların yüzde 51.36’sı evet, yüzde 48.64’ü hayır dedi. Ancak değişikliğin Meclis’ten geçiş sürecinden başlayarak yapılan usulsüzlükler, kaba güç kullanılması ve dayatmalar yapılması, referandum sürecinde adil olmayan ve haksız-hukuksuz uygulamalar ile oylama sırasında yapılan skandal […]

Aydınlar ve toplumsal muhalefet

Aydın Çubukçu Marksizm-Leninizm bakımından aydın toplumsal kategorisi, tarihte oynadıkları rol ve işçi hareketi ile ilişkileri bakımından her zaman önem taşımıştır. Yine bu iki özellik açısından, dünya sosyalist hareketi ve Türkiye solu için her zaman tartışılan bir “aydın sorunu” da olmuştur. Tarihsel bir rolleri olduğu ve işçi hareketi ile ilişkilerinin önem taşıdığına ilişkin bu iki değerlendirme, yalnızca teorik bir varsayıma mı […]

IŞİD sonrası Irak’ın paylaşımı: Kerkük sorunu ve bağımsızlık referandumu

Y. Yılmaz Karadaş 2011’de başlayan Suriye Savaşı’ndan en dolaysız etkilenen ülkenin Irak olduğu biliniyor. Çünkü Suriye savaşı, Irak’ta ABD’nin 2003’te kurduğu sisteme rağmen bir türlü çözülemeyen mezhepsel (Şii-Sünni) ve etnik (Arap-Kürt-Türkmen) sorunları[1] tetikleyen ve derinleştiren bir rol oynadı. Bu dönemde, ABD müdahalesiyle Saddam’ın devrildiği 2003’ten sonra iktidardaki etkinliklerini kaybettikleri için Şii ağırlıklı merkezi hükümet ile ciddi bir gerilim yaşayan Sünni Araplar […]

Modern sınıf kavramı ve Marx

Arif Koşar Karl Marx, henüz, politik ekonomi çalışmalarını derinlemesine geliştirmediği, ancak zihninde bunun ögelerini inşa ettiği bir dönemde, dostu Joseph Weydemeyer’e yazdığı 5 Mart 1852 tarihli bir mektupta şunları söylüyordu: “Bana gelince, modern toplumdaki sınıfların varlığını ya da aralarındaki mücadeleyi keşfetme onuru bana ait değildir. Benden çok önce, burjuva tarihçiler bu sınıf mücadelesinin tarihsel gelişimini anlatmışlar ve burjuva iktisatçılar da […]

İtalya’da faşizm ve kadınlar

Fulya Alikoç Mussolini’nin ünlü Ekim 1922’de gerçekleştirdiği Roma Yürüyüşü ile birlikte iktidarı ele geçirmesinin ardından yaklaşık bir-bir buçuk ay sonra Komintern 4. Dünya Kongresi, uluslararası faşizme dair şu tezleri onaylamıştı: “Burjuvazinin proletaryaya karşı politik saldırısı, sermayenin ekonomik saldırısıyla yakından bağlantılıdır ve bunun en keskin dışavurumu uluslararası faşizmdir. Artık düşmekte olan yaşam standartları kamu hizmetleri de dahil orta sınıfları etkilemektedir; yönetici […]

Hizbullah ve işçiler

Joseph Daher* Hizbullah, şöhreti son yıllarda azalsa da, İsrail’e karşı askeri direnişi nedeniyle uzun süre sol kesimden alkış aldı. Pek çok kişi, ilerici yanının bir göstergesi olarak, örgütün sunduğu sosyal hizmetlere de dikkat çekti. Halbuki bu son iddia gerçekliğe uymuyor. Hizbullah, Lübnan’da yaşanan sosyal ve ekonomik mücadelelerde kendisini zamanla yanlış tarafta konumlandırdı. Şii burjuvazisinin yükselen kanadıyla birlik olarak, eski köklerinin […]

Otomatik fabrika

Morosov*[2] Geniş ve oldukça aydınlık bir fabrika salonunun en sonunda, bir yazı masasının başında bir adam oturuyor. Aslında, büyük bir fabrikanın yönetici müdürünün haberleşme cihazları bile böylesine mütevazi bir masaya sığmaz. Ancak bu masada, büyük bir araba piston fabrikasının üretiminin tüm aşamalarını yansıtan bir “sihirli ayna” bulunuyor. Bütün işletmeyi buradan sadece bir eleman kontrol altında tutuyor. Fabrika hangarı terk edilmiş […]

Yeni Bir Kadın Hareketi, Yine Bir Feminizm

Sevda Karaca Fulya Alikoç 2016 yılında Polonya’da kadınlar, ülkede kürtajın tamamen yasaklanmasını öngören yasa tasarısını protesto etmek için greve gitti. Kadınlar, “Kara Pazartesi” adını verdikleri yürüyüşler kapsamında başkent Varşova dahil birçok şehirde siyah kıyafetleriyle sokağa çıktı. “Ağıt yakan” kadınlar, pankartlı fotoğraflarını sosyal medyadan paylaştı. Protestolara katılan kadınlar, işe ve okula gitmeyi, ev işleriyle ilgilenmeyi reddetti. Greve destek için bazı şirketler […]